Samenvatting Nivel onderzoek: De praktijkondersteuner en praktijkverpleegkundige (POH) in beeld
Praktijkondersteuners en praktijkverpleegkundigen (verder: ‘de POH’) zijn niet meer weg te denken in de huisartsenzorg. De beroepsgroep is daarnaast volop in ontwikkeling. Daarom is het belangrijk goede en actuele cijfers te hebben over de omvang en de samenstelling van de POH als beroepsgroep. Deze cijfers biedt dit rapport.
Het rapport beschrijft de resultaten van een onderzoek naar de beroepsgroep van praktijkondersteuners (POH) in de huisartsenzorg dat het Nivel heeft uitgevoerd in opdracht van de
Nederlandse Vereniging van Praktijkondersteuners en Praktijkverpleegkundigen (NVvPO). Doel van dit onderzoek is om inzicht te geven in de huidige omvang en samenstelling van de beroepsgroep van POH in de huisartsenzorg en mogelijke verschillen in de voorwaarden van zorgverzekeraars bij het aanstellen van een POH in de huisartsenpraktijk.
Omvang en samenstelling van de beroepsgroep
Op basis van informatie die vermeld staat op de websites van alle (ruim 4.800) huisartsenpraktijken, aangevuld met andere bronnen, is de schatting dat er 8.997 personen als POH werkzaam zijn in de Nederlandse huisartsenzorg. Deze tellingen laten ook zien dat 39% in twee of meer praktijken werkzaam is. Van de getelde en uniek geïdentificeerde personen vervult 62% de functie POH, 38%
die van POH-GGZ. In 94% van de huisartspraktijken is minimaal één POH werkzaam, gemiddeld werken er 3,6 personen als POH in een huisartsenpraktijk.
Op basis van een enquête (die voornamelijk door leden van de NVvPO is ingevuld) blijkt dat de POH diverse functiebenamingen en opleidingsachtergronden kent. De grootste groep werkt onder de
functietitel ‘praktijkondersteuner somatiek’, ‘POH-GGZ’ of ‘POH-Ouderenzorg’ en bijna 70% heeft de 1- of 2-jarige POH-opleiding afgerond. Ook heeft 36% van de respondenten een
opleidingsachtergrond als doktersassistente, vaak gecombineerd met een tweejarige POH-opleiding.
Daarnaast heeft 25% een hbo-verpleegkunde achtergrond, ook vaak in combinatie met de eenjarige opleiding tot POH. Uit de enquête blijkt dat de POH gemiddeld 25 uur per week werkt en dit gebeurt veelal in loondienst. Ruim 75% van de tijd die men werkt wordt besteed aan direct patiëntcontact.
Ruim 20% van de deelnemende POH gaf aan dat zij binnen 5 jaar zullen stoppen met het werk als POH, de helft vanwege pensionering, de andere helft vanwege een vervolgopleiding of de overstap naar een andere functie binnen de zorg.
Voorwaarden van zorgverzekeraars
Tussen verzekeraars lijken weinig verschillen te bestaan in inhoudelijke voorwaarden en bekostiging van de POH, als gekeken wordt naar de informatie op hun websites en in beleidsstukken. Sommige verzekeraars verschillen wel in de mate waarin zij een bepaald opleidingsniveau vragen voor de POH. Deze variatie tussen verzekeraars bestaat ook voor welke modules en prestaties worden genoemd in het beleid.
Uit het focusgroepgesprek blijkt echter dat er in de praktijk veel verschillen worden ervaren tussen verzekeraars, soms ook regionaal binnen één verzekeraar. Er werd ervaren dat er ruimte is om
individueel (of vaker met bijvoorbeeld een regionale samenwerking) afspraken te maken met verzekeraars (regionale proeftuinen, pilots). Ook werd door de beroepsgroep aangeven dat de
gefragmenteerde financiering een risico is voor de toekomstige inzet van de POH in de huisartsenzorg.
Verantwoording
Voor dit onderzoek is gebruik gemaakt van verschillende databronnen. Een enquête onder POH, gegevens van websites van huisartsenpraktijken en zorgverzekeraars, een overzicht van vacatures uit de laatste 5 jaar en een focusgroep met POH. We willen iedereen bedankten die aan dit onderzoek heeft bijgedragen.
Het hele onderzoek lezen?
Klik op het tabblad ‘inloggen’ op de website (rechts bovenin)
Nadat je bent ingelogd ga je naar ‘speciaal voor jou’
Onder het kopje ‘Nivel onderzoek’ kun je het hele onderzoek downloaden
Lees ook: Zorgwekkende uitstroom onder POH vraagt om aandacht
